Cem Karaca & Edirdahan - Safinaz - 1978

'Aynı inançtaki 40 bin kelleyi uçuran ve bu yüzden dağların arasına sıkışmalarına sebep olan koca Yavuz Selim" (Keza, 21 ) in heyülâsını görür gibi oluyor. O öz Türk oğlu Türk Karaözlülere, uğrunda 40 bin kelle verdikleri halde dönmeyip dağlarda direnme gücü sunan inanç nereden gelmiştir? İIkokuldan mı? O zaman öyle bir şey yoktu. İslâm Tarikatı sayılan Aleviliğe saptıklarından mı? Alevilik Mekke ülkücüsü Arap Ali adına bağlanmış da olsa, alevilik islâmlıktan gelmemiş, Horasanlı Ebamüslim adlı Ortaasyalının temsil ettiği kılıçlarla dışarıdan sokulmuştur. O akımı asıl yaratanlar ve islâmlığa sokanlar, Ortaasya göçebelerinin sağlam insanları ile çökkün islâm medeniyetini aşılayıp dirilten Türk-Moğol erleridir. Beyinsizce yazılmış ters medeniyet tarihine kanıp neticeyi sebep yerine koymıyalım.'

Bunları ben yazmış olsaydım, muhtemelen faşist damgasını yerdim.

Yazı Hikmet Kıvılcımlı’ya ait.

12 Eylül 1980 askeri hareket sadece bir darbe değil, aynı zamanda sol ve sağ düşünce de bilinç değişiminin yaşandığı dönemdir. Biz şuan da 80 öncesi solcularına eski tüfek diyoruz. 2016 yılında hatırlanmaz olsalar da öyleler.

Eski tüfeklerin dönemi, 80 öncesi Türk rock müziği de altın çağını yaşamıştır. Malesef günümüz rock grupları henüz 70’ler düzeyine ulaşabilmiş değiller.  ‘Biz arabeskle büyüdük, o yüzden arabesk müziği rock’a uyarlayabiliriz’ diyen bir nesil var. Esin Engin’in hatırlanmadığı ama Müslüm Gürses gibi bir pavyon (kadınların satıldığı mekan) şarkıcısının 3 senedir hatırlanması, buna bir örnektir.

80 öncesi rock gruplarının en önemlisi, en önemlilerinden bazıları  desek daha yerinde olur; Cem Karaca önderliğinde kurulan rock gruplarıdır. Apaşlar, Dervişan ve son olarak Edirdahan.

1972 yılında Moğollar grubundan atılan Murat Ses, kendi grubunu kurmuş olsa da, devam ettiremeyip, Barış Manço grubu Kurtulan Ekspres’in kadrosuna katılır. Çok sürmez Kurtulan Ekspres ile çalışması, oradan Cem Karaca’nın isteği üzerine Dervişan grubuna katılır. Murat Ses, Dervişan kadrosuyla 1976 yılında bir de plak çıkartır. Ancak Cem Karaca ve grubu Dervişan’ın konser alanındayken sol yumrukların havaya kalkması, yani  Dervişan’ın politize oluşu Murat Ses’in gruptan ayrılmasına sebep olur.

Bunu şu yüzden yazdım; eğer Murat Ses gruptan ayrılmasaydı, 1978 yılı çıkışlı Edirdahan albümü ‘Safinaz’ın müziği nasıl olurdu. ...?

Edirdahan öncesi Dervişan ile Cem Karaca; günümüzde hatırladığımız politik şarkılarıyla Cem Karaca dönemidir. Durduramayacaklar Halkın Coşkun Akan Seli, Kavga, Palto, 1 Mayıs İşçi Marşı (Sarper Özhan 1972, sözler Bertold Brecht) gibi dillerden düşmeyen politik rock şarkıları Cem Karaca & Dervişan dönemi ürünüdür.

Edirdahan son celsedir.

Cem Karaca, Dervişan grubu sonrası yeni grubu, Edirdahan ile 1978’de Türkiye’de çıkmış en iyi senfonik progresif rock albümüne imza attı. Edirdahan; Edirne’den Ardağan’a...

Safinaz; albüme de ismini veren 18 küsür dakikalık bir parça. Cem Karaca; ilk olarak , ilk ilkokula giden Safinaz’ın hikayesini anlatır. Safinaz büyür, ve ailesinin ekonomik durumu yüzünden bir fabrikada çalışmaya başlar. İkinci bölüm Safinaz’ın çalıştığı fabrikanın muhasebecisi olan Niyazi’nin hikayesi. Tanıdıklarının torpilleriyle fabrikanın muhasebesinde iş bulmuş olan Niyazi. Safinaz’ın son kısmı; klasik arabesk filmleri senaryolarından farklı bitiyor. Safinaz albümünü de özel hale getiren Cem Karaca’nın soruları.

Cem Karaca soruyor.

- Kaçıp gitmek, kurtuluş mu, nereye Safinaz ?
- Kurtuluş nerede, nerede Safinaz ?
- Onbinlerce Safinaz, kurtuluş nerede?

Albümün 2. Parçası ‘Şeyh Bedrettin Destanı’ Osmanlı dönemi Beyazıt’a isyan eden Şeyh Bedrettin’in hikayesini anlatıyor. Benim için nakarat kısmı, Türk rock tarihinin en iyi, en güzel, en gaza getirici nakarat kısmı olmasıdır.

Hep bir ağızdan türkü söyleriz....
............
Yar’ın yanağından gayrı,
Her şey de, her yer de,
Hep beraber, hep beraber,
Diyebilmek için.

3. parça ‘Karam’. Diğer iki parçanın gölgesinde kalmış olsa da, oturup üst üste 10 – 15 kez dinleyin. Saksafon, Flüt ve Trompet’in nasıl Türk progresif rock müziğine giriş yaptığını göreceksiniz. Senfonik yapının üzerine caz’ı üfürmeleri Türkiye’de nasıl progresif rock yapılırın örneğidir.

Cem Karaca - Vokal
Fehiman Uğurdemir - Gitar
Hami Barutçu - Bas Gitar
Bülent Urkan – Flüt, Saksafon
Salih Çele - Trompet
Tufan Altan - Davul