Bugün işe gelirken otobüste etrafa bakınırken aynı zamanda yeni yazım hangi grup yada albüm üzerine olsun diye düşünüyordum. Aklıma facebook'ta bir grupta paylaşılan krautrock listesi geldi. Sonra o listeyi paylaşan arkadaşın Klaus Schulze hayranlığı geldi. Klaus Schulze tabi ya demiştim ki, bu ay Tangerine Dream albümü yazmadığımı anımsadım. Hemen son kaldığım yıldan, yani 1979'da ki albümden hemen sonra çıkan albüm Tangram'ı işyerine gelince açıp dinlemeye başladım.
Dinlemeye başladıktan bir süre sonra albümün başındaki bir yükselip bir alçalan melodik yapının ilk dinleyişimde beni nasıl etkidiğini, histerik hale getirdiğini anımsadım. Tekrar aynı duyguları yaşadım mı, tabii ki hayır. Üzerinden neredeyse 9-10 yıl geçmiş, elbete ki duygularım da zamanın değiştiği gibi değişti.
Gereksiz yere devam etmeye gerek yok. Tangerine Dream albümlerinin neredeyse tamamı beni her dinleyişimde büyülemiştir. 90'lar ve 2000'li yıllarda ki albümler için aynısını söyleyemesem de.
Bu, şu demek de değil elbette, 90'lar sonraso 'Tangerine Dream kötüdür'. 90'lar sonrasının öncesinden en önemli farkı albümlerdeki duygu eksikliği ve albümlerin konusu. 90'lardan sonraki albümlerin maalesef bazıları oldu bitti'ye getirilmiş gibi duruyor.
90'lar sonrasını bırakıp, 1980'in başına dönelim. 1980' yılında çıkan ve 80'lerde Tangerine Dream müziğinin temelleri olan 'Tangram' albümüne geçelim.
Tangerine Dream'in değişmeyen tek üyesi, Edgar Froese'dir. 1966 yılında müziğe başladıkları zamandan beri gruba bir çok müzisyen girip çıktı. En uzun süreli olanlarından biri, Chris Franke bu albümde vardır. 1970'li yıllarda efsaneleşmiş Tangerine Dream grubundan Peter Baumann'ın yerini doldurabilen Tangerine Dream müzikal yaşamında sanırım tek kişi Johannes Schmoelling oldu. Ve 'Tangram' albümü Schmoelling'in grupla ilk çalışması.
80'lerin ortalarında ayrılana kadar bir çok albümde, film ve dizi müzikleri yapımında yaratıcılığını hissettirmiştir.
'Tangram', antik (eski) Çin'in zeka oyunlarından birinin adı. Özellikle matematiksel (aslında Türkçe'de sel diye bir ek yok, islamcıların öne sürdüğü gibi -i eki de yok; lık-lik-luk-lük eki var ama yazsam sanırım kimse anlamayacak) oyunlarda en bilinenlerinden. Tangerine Dream de eskiye dayanıp hala varlığını sürdüren (satranç gibi) bir oyun için güzel bir albüm yapmış.
Tangram oyunu, 7 farklı değişik geometrik yapıları birleştirerek farklı ve yeni bir şey ortaya çıkarmaya yarıyor. Tangerine Dream bu albümü yaparken, gerçekten müziğinde 7 farklı bir yapıyı biraraya getirmeye çalışmış mıdır, bunu dinleyene yani size bırakmak en güzeli.
Yahut ben biraz zorlasam, 80'lerin başındaki popüler müziğin zenginliğini temel alarak, 'Tangram' albümdeki müzikal zenginliği açıklayabilirim. Saykodelik rock'tan elektronik'e, folk müzikten senfonik rock'a, new age'den uzay-rock'a (evet, space rock denen bir şey var), ve tabii ki dönemin pop (popüler müzikal yapısı) müziğine.
En azından benim albümü belki 63. kez (belki daha fazla) dinleyişimde ilk kulağıma gelen seslerin bütünü bunlar.
Albüme ismini veren antik çin oyunu, iki bölüm halinde albümün kendisini oluşturuyor. İlk bölüm; 'Tangram Set 1', daha çok senfonik ve melodik bir yapıya sahip. Albümde beni etkileyen de bu 'Tangram Set 1'in giriş kısmı. Sonrasında melodik ve senfonik yapı bir alçalıp bir yükselerek devam ediyor. Parçanın son kısımları sigara yakıp, elinde bira ile balkonda etrafına bakınırken huzur veriyor. Bunu eylemi deneyin.
İkinci bölüm, 'Tangram Set 2'. 70'lerin ortalarındaki Tangerine Dream'in senfonik-elektronik müziği ile 80'lerin new-age müziğinin mükemmel karışımı. Aslında burada; ikinci bölümde new-age'in elektronik progresif rock'ın içinde nasıl eritildiğini gösteriyor. Kitaro ve Vangelis tarafından öncülüğü yapılan New-age müziği, 1980'in başında nasıl progresif rock müziğinin içine sokulduğunu gösteriyor.
Tangerine Dream hayranlığımı, 1980'deki 'Tangram' ile bu ay'da bitirmiş gözüküyorum. Bu albümü merak edip, bu yazıya denk geldiyseniz, 70'lerin Tangerine Dream albümlerine bakın. Yok, hayır' 'Biz zaten biliyoruz' diyorsanız, 80'lerden devam edeceğim diğer Tangerine Dream albümlerine bakınız.
'Tangram' Tangerine Dream'in 80'ler ve sonrasında oluşturacağı müzikal yapının temellerinin atıldıı bir albüm. Belki progresif rock için herhangi bir önem arz etmiyor olabilir ama 80'lere dayanan günümüz elektronik müziğinin temel albümlerinden.
1. Tangram Set 1 (19.47)
2. Tangram Set 2 (20.28)
Süre : 40.15
Edgar Froese / Klavye, Synth (ses düzenleyicisi), Gitar, Yapımcı
Christopher Franke / Elektronik Perküsyon, Klavyeler, Synth (ses düzenleyicisi), Yapımcı
Johannes Schmoelling / Klavye, Synth (ses düzenleyicisi)
Kapak Tasarımı : Monique Froese
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Not: Yalnızca bu blogun üyesi yorum gönderebilir.