Moğollar, Türk rock tarihinin ezbere bilinen bir kaç grubundan birisi. 1960'ların sonunda başladıkları müzik hayatlarına hala devam ediyorlar. İlk albümü öncesi, 60'ların sonlarında çıkardıkları plaklarla ve konserlerle tanıtmışlardı kendilerini Türkiye'ye. İlk albümleriyle de Avrupa'ya tanıttılar. Albümün çıktığı yıl Fransa'da bir müzik ödülü almışlardı. Müzik ödüllerinden bir diğerini alan da Pink Floyd'du.
Günümüzde progresif rock'ı, yeni çıkan grupları, albümleri takip etmek için en iyi yol progarchives sitesiydi. Progarchives gibi arşiv yapmayan bir çok progresif rock sitesi de var. Onlar daha çok albüm tanıtımlarına ve eleştirilerine yer veriyorlar. Doğal olarak ilk dinlemeye başladığım zamanlar progarchives sitesine girer, gruplar hakkında bilgi edinirdim, gerçi hala oraya bakarım ama eskisi kadar değil.
O dönemler Türkiye'den gruplar varmı diye bakarken, Moğollar grubunu görmemiştim, çünkü yoktu. Meğerse site yöneticileri ellerine geldikçe bilinmeyen grupları, albümleri yavaş yavaş ekliyorlarmış. Bizim Türkler de Moğollar'ın ve 70'lerden bir çok rock grubunun siteye eklenmesi konusunda tartışıyorlarmış. Bunu ben 2009 yılında öğrendim. Başka bir sitede internet üzerinden arşivcilik yapan bir arkadaşım söylemişti. Birkaç yıl sonra ise Moğollar'ın, Barış Manço'nun, Erkin Koray'ın müziklerinin sitede gözükmeye başladığını gördüm.
Moğollar, ilk albümlerinde progresif rock mı yaptılar?
Birkaç yıl sonra çıkardıkları ikinci albümleri de gerçekten progresif rock mıdır ?
Bundan kuşkuluyum. Yaptıkları müziğin progresif yani ilerici müzik olduğu kesin ancak rock kısmı, biraz sürüncemede kalıyor.
Moğollar hakkında daha önce yazılanları okurken, bir kişinin yazdığı bir şey dikkatimi çekti. Moğollar, doğu, türk ve anadolu müzik aletleriyle müzik yapıyorlardı ve batı kullanılan gitar, org gibi müzik aletleri, bunların yanında egzotik kalıyordu. Batı'da müzik yapan bazı grupların kıta-avrupası dışında müzik aletleri kullandıkları zaman egzotik aletler olarak tanımlanıyor. Yazıyı yazan kişi de bunun tam tersini Moğollar'ın yaptığını söylüyordu. Aklımda öyle yer etti. Hala da yer etmeye devam ediyor.
Moğollar'ın müziklerini dinlemeye devam ettikçe, bu yorum daha gerçekçi gelmeye başladı. Moğollar, doğu'nun müzik aletleriyle müzik yapıyorlardı ve batı müzik aletleri, yapılan müziğin içinde egzotik kalıyordu. Batı müziğini hiç dinlememiş birine dinletmeye kalksanız, soracağı ilk şey, sanırım org ve piyano olurdu.
Tekrar sorayım. Moğollar, progresif rock mı yaptılar. Cevabını da tekrar aynı biçimde vereyim. Yaptıkları müzik, progresif'ti ama ne kadar rock müzikti, bu tartışılır.
Moğollar grubunun bu durumu bana ELP'nin 'Karn Evil 9' parçası ile Banco'nun '...Di Terra' albümünün ne kadar rock olduğunu aklıma getirir. ELP'nin 'Karn Evil 9' parçası koyu bir senfonik müziktir ve rock olgusu yok denecek kadar azdır. '...Di Terra' albümü ise aynı biçimde. Koyu senfonik ve caz ürünü ama rock müzik oluşu, tartışılır. Örnek verdiğim 'Karn Evil 9' ile '...Di Terra' benim için en orijinal müziklerden bazıları. Moğollar'ın ilk albümü de en az onlar kadar orijinal.
ELP ve Banco senfonik temelli müzik yaparken, Moğollar tamamen saf halk müziğini kullandılar.
Sonrasında ise halk müziği temelinde müzikler Türk halkı tarafından çok daha benimsendi 70'lerde çıkan bir çok rock müziğine göre. 3 Hürel'in bir kaç parçası bilinirken, Moğollar'ın neredeyse tamamı ezbere bilinir hale geldi. 3 Hürel'in kötü müzik yaptığını söylemedim. Sadece halk tarafından ne kadar benimsendiğini belirtmek için örnek verdim.
Peki neydi bu kadar çok benimsenmesinin sebebi?
Çok basit. Yaptıkları müziğe verdikleri isimden kolaylıkla anlaşılır. Anadolu rock yada Anadolu pop. Tamamen türk'e, anadolu insanına ve doğu insanına özgü müzik aletlerinden yapılan müzikti yaptıkları.
Murat Ses.
O, Anadolu rock ve Anadolu pop müziğinin ilk örneği olan Moğollar'ın, bu ilk albümünde en çok emeği geçen kişi. Daha sonrasında efsane olacak, 'Ağrı Dağı Efsanesi' ve 'İklig' parçalarını besteleyen kişi aynı zamanda. Biz 'İklig' parçasını Türk TV'sinin en bilinen dizilerinden tanıyoruz.
Moğollar'ın bu ilk albümünü progresif olarak kesinlikle tanımlarım ama sürekli dediğim gibi rock tanımına koyamıyorum. Benim için '...Di Terra' albümü, 'Karn Evil 9' parçası gibi gibi ne kadar saf progresif senfonik müzik ise, Moğollar'ın bu albümü de o kadar saf progresif halk müziğidir.
Danses Et Rythmes De La Torquie D'hier Aujourd'hui
1. Toroslar (1.13)
2. Lorke (2.25)
3. Madımak (1.53)
4. Ilgaz (1.53)
5. Iklig (3.07)
6. Peri Bacaları (2.09) (Chimney Of Fairies)
7. Haliç'te Gün Batımı (4.08) (Sunset in Golden Horn)
8. Ağrı Dağı Efsanesi (3.43) (Legend of Mount Ararat)
9. Hamsi (2.38)
10. Vahşi Çiçek (3.34) (Wild Flower)
11. Ziganalar'dan Geçiş (2.02)
12. Elazığ'a Varış (2.22)
13. Kaleodoscopic Dreams (4.49) (Jam Session)
Süre: 33.00
Cahit Berkay / Akustik ve Elektrik Gitar, Saz, Yaylı Tambur, İklig
Murat Ses / Org, Piyano,
Taner Öngür / Bas Gitar
Engin Yörükoğlu / Davul, Perküsyon, Kaşık, Darbuka, Türk Davulu
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Not: Yalnızca bu blogun üyesi yorum gönderebilir.