Van Der Graaf Genetator - Pawn Hearts 1971

Rock müziğin hemen hemen her döneminde bir çok klasik grubun benzeri gruplar ortaya çıkmıştır. En bilineni Pink Floyd. Pink Floyd tarzı müzik yapan gruplar hatta Pink Floyd cover grupları hemen hemen her ülkede vardır. Hatta pop olarak söyleyenler de.  Diğer bir çok grubunda cover grupları vardır ve aynı şekilde onları takip eden guplar da vardır.

Bir benzeri müziği yapılamayan, cover grubu bile olmayan sanırım tek örnek, Van Der Graaf Generator grubu. VDGG'nin böyle olması da tamamen Peter Hammill'in şarkı ve söz yazarlığına bağlı.

Peter Hammill, 1968-69 yıllarında kendi müziğini yapmaya karar verip albüm için stüdyo ile görüştüğünde tek başına çalamayacağı söylenir ve albüm için iki kişi bulunur. Ama Peter Hammill bu iki kişiyle kendi albümünü yapmaz ve Van Der Graaf Generator grubunu kurarlar. David Jackson ilk albümde yoktur. Gruba daha sonra dahil olur. İlk albümleri tamamen Peter Hammill'in kendi parçalarından oluşur. İkinci albümde kolektif çalışma ortaya çıkar. 2 yıl içinde 4 albüm ve bir çok 45'lik çıkartırlar.

1971 yılında 'Pawn Hearts' albümüyle grup dağılmaz, konserleri sürdürürler ancak 5. albüm 4 yıl sonra 1975'de çıkar. Bu süre içinde Peter Hammill kendi solo albümlerini çıkartır. Grup üyeleri de albümde yer alırlar.

'Pawn Hearts', VDGG'nin ilk döneminin sonu olarak söylenebilir. İkinci döneme kıyasla yapılan müzik daha enerjik ve dramatiktir. Bu durum bir şekilde Peter Hammill'in duygu dünyasıyla paralellik gösterir. Peter Hammill, içimizde yaşayan katile daha sonraları daha fazla odaklanır. Grupla birlikte değil, kendi albümlerinde daha çok görülür.

'Lemmings'; elektronik sesler, klasik müzik, avantgard yapı ile bir benzerinin yapılması imkansız VDGG parçalarından sadece biri. Akustik gitar ile bir hikaye anlatır gibi başlar. Sonrası tamamen bir kaos halini alır. Peter Hammill ise bu kaotik yapıyı vokaliyle daha da benzersiz kılar.

'Man-Erg' insanın içindeki enerji yahut insanın ruhu diye de anlaşılabilir. Müziğin yaratıcılığının önüne bu parça da Peter Hammill'in sözleri geçer. Bir önceki albümünde 'Killer' parçasında odaklandığı insanın öldürme, yok etme içgüdüsü burada insanın kendi icat ettiği melek-canavar sembolleriyle karşılaştırarak ahlaki bir yargıya varır. İnsanı insan yapan içgüdüleri değil, hayal ederek var ettiği değerlerdir. Peter Hammill bu iki zıt olguyu karşılaştırarak ben özgürüm diye bağırır. Müzik ise sözlere uyumluluk göstererek dramatik başlar, sonrasında ise bu zıtlaşan olgular kaotik bir yapıya döner.

'Man-Erg', hem sözleriyle hem de müziğiyle progresif rock'ın şaheserlerinden birisidir. Ek olarak, progresif rock'ın birebir tanımına uyan müzik yapan King Crimson'ı günümüze kadar yaşatan ve yaşatmaya devam eden Robert Fripp gitardadır.

'A Plague of Lighthouse Keepers'; bir çok kişinin görüşüne bu parçada ben de katılıyorum. Progresif rock'ın tanımını genişleten hatta farklı tanımlar yapılmasına neden olan parçalardan biri. Klasik müzik, elektronik sesler, avantgard atmosfer ve tahmin edilemeyecek kaotik yapı ile VDGG, progresif (her zaman progresif'i ilerici olarak tanımlamışımdır) müziğin tanrılarından biri haline gelir. 4 yıl sonra çıkarttıkları Godbluff albümü ise bu müzik anlayışının devamı niteliğindedir.

Van Der Graaf Generator grubu günümüzde pek bilinmez, özellikle progresif rock yaptığını iddia edenler tarafından. Hatta müziği dinleyip vasat olduğunu belirtenlere bile rastladım.

Gerçekten, öyle midir?

Sanırım bunun cevabı müziğe bakış açısında. Sadece blues yapısını kullanarak müzik yapan (Pink Floyd, Camel, Uriah Heep) grupları progresif rock'ın tanımına uygun gören kişilerin yorumundan ibaret.

1968-69 yıllarında kendi müziğini yapmak için yola çıkıp yanına iki de arkadaş alan Peter Hammill ise hala müziğe devam etmektedir.

1. Lemmings (11.39)
2. Man-Erg (10.21)
3. A Plague of Lighthouse Keepers (23.04)
- Eyewitness
- Pictures / Lighthouse
- Eyewitness
- S.H.M.
- Precense of the Night
- Kosmos Tours
- (Custard's) Last Stand
- The Clot Thickens
- Land's End
- We Go Now

Süre : 45.04

Peter Hammill / Vokal, Akustik Gitar, Piyano, Elektrik Piyano
Hugh Banton / Hammond, Org, Piyano, Mellotron, Bas Gitar, Synth, Geri Vokal
David Jackson / Tenor, Soprano & Alto Saksafon, Flüt
Guy Evans / Davul, Timpani, Perküsyon, Piyano

Konuk
Robert Fripp / Elektrik Gitar (2,3)